دانش و تاریخ سیاسی

براندازی اسماعیلیه توسط مغولان

 بر اندازی اسماعیلیه توسط مغولان

فرقهٌ اسماعیلیه، از نظر عملکرد و شیوهٌ زندگی و ترور مخالفین، فرقه‌ای بود شبیه طالبان امروز در افغانستان؛ لذا حکام مغول ایران از فدائیان فرقهٌ اسماعیلیه در امان نبودند، و شکایات بسیاری در این خصوص، نزد خان مغول (منگو قاآن) مطرح می‌کردند؛ پس (منگوقاآن) برادر خود (هولاکو) را مأمور سرکوب اسماعیلیه کرد.
هولاکو در سال ۶۵۲ قمری [۱۲۵۴ میلادی] با سپاهی ۱۵۰ هزار نفره و جمعی مهندسان نفت انداز چینی به ایران آمد. او در ابتدای ورودش به ایران، هدفش را به حکام و خُرده سلاطین محدودهٌ قلمرو اسماعیلیه ابلاغ کرد و آنان را پیام داد که اگر با وی همکاری کنند، قلمرو حکومتشان محفوظ خواهد ماند؛ لذا اغلب حکام، هدایائی نزد هولاکو فرستادند و مراتب فرمانبرداری خود را اعلان کردند.
هولاکو در بهار ۱۲۵۵ میلادی از جیحون گذشت و در سمرقند با امیر ارغون (حاکم خراسان) ملاقات کرد. امیر ارغون، دبیر خود (عطا ملک جوینی) را به خدمت هلاکو گماشت.
هولاکو سپس به طوس رفت و (ناصر الدین محتشم اسماعیلیه) را که بر قهستان فرمان می‌راند به اطاعت از خود خواند. ناصر الدین با آنکه بسیار پیر و فرتوت بود، با هدایای بسیار به دیدار هولاکو رفت و اظهار اطاعت کرد؛ و هولاکو نیز او را محترم داشت و به حکومت شهر تون [فردوس فعلی] گماشت.

در اینجا ذکر این نکته لازم است که (ناصر الدین محتشم) مردی فاضل بود و فضلا را دوست می‌داشت، بطوریکه خواجه نصیر الدین طوسی، کتاب معروف (اخلاق ناصری) را تحت تأثیر او و بنام او نوشته است.

هولاکو سپس یکی از سرداران خود بنام (گیتو بوقا) را مأمور انهدام قله‌های اسماعیلیه کرد. در آن هنگام، (رکن الدین خورشاه) رئیس اسماعیلیه بود. هولاکو او را به اطاعت از خود خواند؛ و (خورشاه) در (میمون دژ) پس از مشورت با خواجه نصیر الدین طوسی، پذیرفت که از هولاکو اطاعت کند؛ لذا برادر خود را به خدمت هولاکو فرستاد و خود نیز پس از یکسال تردید، سر انجام در ذیقعدهٌ سال ۶۵۴ هجری قمری [فوریه ۱۲۵۶ میلادی] (باز هم بنا به توصیهٌ خواجه نصیر) از قلعه بیرون آمد و تسلیم شد.
هولاکو خورشاه را محترم داشت ولی دستور داد که تمامی قلعه‌های اسماعیلیه را [که تعدادشان به حدود ۱۰۰ قلعه می‌رسید] ویران کردند و اموالشان را به تاراج بردند.
در قلعهٌ الموت، کتابخانهٌ بزرگی بود؛ و (عطا ملک جوینی) که در آن سفر، هولاکو را همراهی می‌کرد، اجازه گرفت تا کتابهای نفیس و مهم را جدا کند و بقیه را که به اصول دین اسماعیلیه تعلق داشت بسوزانَد.
به این ترتیب، در سال ۶۵۴ هجری قمری، دولت اسماعیلیه پس از ۱۷۷ سال حکومت رُعب و وحشت و قتل و ترور، برچیده شد.
هولاکو (رکن الدین خورشاه) آخرین شاه اسماعیلی را به نزد برادر خود (منگو قاآن) فرستاد اما او در کنار رود جیحون بوسیلهٌ مأمورانی که او را می‌بردند کشته شد ـ [سال ۶۵۵ هجری قمری].

نمایش بیشتر

سید محسن مدنی بجستانی

مهندس برق قدرت - فوق لیسانس علوم سیاسی

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا