توریسم، سفر، گردشگری

بجستان – Bajestan

بجستان – خراسان رضوی

بَجِستان، مرکز شهرستان بجستان، در استان خراسان رضوی واقع است.

جمعیت این شهر در سال ۱۳۹۰، برابر با ۱۱٬۱۳۳ نفر بوده‌است

جمعیت کل شهرستان بالغ بر ۳۳ هزار نفر می باشد 

 

شهرستان بجستان در فاصله ۲۷۸ کیلومتری جنوب مشهد با مساحتی بالغ بر ۳۷۰۰ کیلومتر مربع از نظر موقعیت در طول جغرافیایی ۴۳ درجه و۳۱ دقیقه در ارتفاع ۱۲۵۰ متری از سطح دریا واقع شده است.

این شهرستان از شمال به خلیل‌آباد و از جنوب به فردوس، از شرق به گناباد و از غرب به بشرویه منتهی می‌شود. بلندترین نقطه آن در محدوده روستای آهنگ (ارتفاعات سیاه‌کوه) بالغ بر ۲۴۴۰ متر و پست‌ترین نقطه در اطراف مرندیز و سردق به ارتفاع ۸۳۶ متر از سطح دریا می‌باشد. بر اساس آخرین تقسیمات کشوری بجستان دارای دو بخش مرکزی و بخش یونسی و ۳ دهستان است.
پیشینهٔ تاریخی

وجود محوطه‌ها و آثار باستانی اطراف بجستان و مسجد جامع با اهمیتی که در دوران شاهرخ تیموری ساخته شد دلییل بر اهمیت و اعتبار تاریخی این شهرستان می‌باشد. احتمالا قدمت بجستان به دوره هخامنشی می‌رسد . این شهر در گذشته بعنوان بوزستان، بزستان و بژستان نیز نامیده شده و به اعتقاد برخی از مورخین توسط سام نریمان قهرمان افسانه‌ای ایران ساخته شده‌است . همچنین معتقدند نام بجستان یا بغستان (سرزمین ایزد) خود گویای وجود این است که این آبادی از دوران قبل از زرتشت و یا دست کم وابستگی آ ن به آیین‌های قبل از زرتشت است . گویا، یاقوت حموی نخستین جغرافیا نویس مسلمانی است که آن را اسم برده و گوید ” دهکده‌ای است”بجستان در دوران تیموریان از اهمیت برخوردار بوده و اعتبار آنجا آنقدر بوده که حاکمان و بزرگان معاصر تیمور قادر بوده‌اند تیمور رااز خرابی آن شهر باز دارند.از حیث تجارت و داد و ستد بجستان در دور ان قاجاریه از اهمیت و رونق بالایی بر خوردار بوده‌است شبکه گسترده راهها و رباطهای متعدد از جمله فخر آباد، قاسم آباد، زین آباد و … در راه فیض آباد به بجستان و فردوس دلایل رونق و داد وستد در این ناحیه‌است.

مسجد جامع بجستان
پل یونسی
رباط زین آباد
رباط فخر آباد
مسجد مرندیز
مسجد جامع
مسجد مزار

* مسجد جامع بجستان 

 

masjed jame

 

مسجد جامع بجستان مهمترین اثر تاریخی بر جای مانده از قرن نهم هجری در این شهرستان می باشد که در زمان شاهرخ تیموری به همت محمد بن فخرالدین بن سیف الدین بن مقدم بجستانی بنا شده و تاریخ اتمام آن بر اساس کتیبه موجود در مسجد سال ۸۲۸ هجری است.

این مسجد دارای دو ایوان بر دو سوی صحن مربع شکل آن می باشد و بر انتهای ایوان قبلی محرابی مقرنسکاری تعبیه شده و در سمت مغرب مسجد شبستانی می باشد که سقف آن بر فراز ستون هایی استوار گردیده است.

ایوان شمالی بنا در سال ۱۰۲۴ ه. ق در عصر صفویه توسط حاج ناصرالدین محمدبن احمد مرمت شده است.

 

* پل یونسی

از ابنیه تاریخی بجستان که بر امتداد کال شور و بر روی آن ایجاد شده پل یونسی با سازه ای آجری و مستحکم است که نام خود را از شهری با همین نام واقع در ۴۵ کیلومتری بجستان گرفته است.

معماری این پل دارای ۹ چشمه طاق جناقی و آبروهای نیمه مدور است که در بخشی از آن سنگ یا ملات ساروج و قسمتهایی دیگر از آجر و گچ کار شده و این بنای تاریخی از یادگارهای دوره صفویه است.

 

* رباط زین آباد

بنای با ارزش رباط زین آباد در ۶۰ کیلومتری گناباد و به فاصله ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی بجستان و در امتداد جاده بجستان – فردوس واقع است.

رباط زین آباد با وسعت تقریبی ۲۵۰۰ متر مربع به صورت نقشه چهار ضلعی و فضاهای معماری متفاوت توقفگاه کاروانیانی بوده که مسیر کویر را طی می نموده اند.

در اضلاع شمالی و جنوبی در هر طرف از صحن رباط فضاهایی به عرض سه متر برای اقامت مسافران و اتاقهایی نیز به ابعاد سه در چهار متر تعبیه شده است.

شاه نشین بنا که قسمت شاخص این اثر معماری محسوب می شود در ضلع غربی صحن قرار گرفته ودو دالان که به پشت آن منتهی می شود و این رباط تاریخی از یادگارهای معماری عصر قاجاریه می باشد.

 

* رباط فخرآباد

رباط چهار ایوانی فخر آباد مربوط به دوران قاجاریه و در حاشیه روستایی به همین نام واقع است، این مکان با فضاهای وسیع خود در زمان رونق و آبادانی مورد استفاده کاروانیانی بوده است که ازاین طریق قصد سفر به سوی کویر را داشته اند.

از نقاط شاخص معماری این رباط می توان به سر در ورودی، ایوانچه های طرفین ورودی به عنوان توقف گاه تابستانی، شاه نشین، فضای اصطبل، بار انداز و صحن اشاره کرد و تزیینات جالب توجه این رباط استفاده از آجرهای با پخت ناقص است که با تلفیق آن با آجرهای معمولی اشکال هندسی زیبایی در قسمت پیشانی سر در ورودی و بخش شاه نشین آن بوجود آمده است.

 

* مسجد مرندیز

بنای تاریخی مسجد مرندیز در قرن یازدهم هجری قمری و با وسعت تقریبی ۶۰۰ مترمربع در ۳۷ کیلومتری شمال شرقی بجستان احداث شده است.

معماری این بنا شامل صحن، ایوان، قبله و شبستان گنبددار بوده و ایوان مقصوره آن دارای پوشش شکل گرفته از تاق و تویزه است و در بخش انتهایی این قسمت رسمی بندیهای زیبا بر روی گچ ایجاد شده است.

مسجد جامع مدندیز به سبب وجود بخشی از تزیینات و نمای بیرونی اطراف و صحن و ایوان از نظر نقشه و نوع عناصر تزیینی با مسجد تاریخی خواف، مسجد رشتخوار و گنبد مقبره قطب الدین حیدر مشابه است.

 

 

* مسجد مزار

 

masjed mazar

 

در دامنه تپه ای طبیعی در روستای مزار در فاصله پنج کیلومتر بجستان اثر باارزشی قرار دارد که در زمانهایی به عنوان سردابه و پناهگاهی می توانسته برای ساکنین آن مورد استفاده قرار گیرد.

به احتمال بسیار زیاد این اثر در دوران اسلامی به عنوان زاویه و صومعه نیز بکار رفته است. امروزه این مکان با انجام تغییراتی در فضای داخلی به عنوان مسجد زمستانی اهالی مورد استفاده قرار می گیرد.

این مکان تاریخی شامل تعدادی ستون چهارضلعی و مستحکم با تاقها و فضاهای وسیع است.

 

* کاروانسرای قاسم آباد

 

کاروانسرای قاسم آباد یکی از بناهای باارزش بر جای مانده از دوره صفوی می باشد که در روستایی به همین نام در ۲۰ کیلومتری غرب بجستان واقع شده است.

از خصوصیات بارز این اثر تاریخی می توان به معماری بسیار زیبا، تزیینات نوع پوشش سقفها و بادگیر چهارضلعی آن اشاره کرد. این بنا که یکی از کاروانسراهای شاه عباسی هفت گانه بجستان است و در قدیم مسیر جاده ابریشم واقع شده هم اکنون راه آهن بافق- مشهد از حاشیه آن عبور می کند.

 

 

* مشاغل و هنرهای سنتی بجستان

 

در شهرستان بجستان از دیرباز هنرهای سنتی و مشاغل سنتی جایگاه ویژه ای در تأمین معیشت مردم این سرزمین داشته اند. از جمله این مشاغل می توان به گیوه دوزی در روستاهای جزین، بقچیر و افکان، آهنگ، گلیم بافی در یونسی، فخرآباد، نیان، ابراهیم آباد و قالیبافی، پارچه بافی، نمد مالی، حوله بافی و سبد بافی در سایر مناطق اشاره کرد.

وجود مناطق ییلاقی همچون تنکه نسترن، بوستان طبیعی نوبهار، دره آهنگ، باغ سلیمه مزار، سد سریده، به لحاظ رویش لاله های درشت و گلگون و شقایقهای زیبای بهاری و بید مشکهای زیبا و دو منطقه حفاظت شدهٔ هلالی و افتخار با گونه های کم نظیر حیات وحش و کویر زیبا از دیگر جاذبه های گردشگری بجستان می باشد.

 

 

* پارک طبیعی بجستان

 

park tabiat

 

مجموعه پارک طبیعی و باغ زیبای پرندگان بجستان یکی از کم نظیرترین مجموعه های استان خراسان رضوی است. این مجموعه شامل حیات وحش و نمایشگاه جلوه هایی از طبیعت و باغ پرندگان و سایت نگهداری آهو و جبیر می باشد.

این پارک طبیعی چون نگینی زیبا در مرکز شهر بجستان می درخشد و دارای پرندگان زیبا و خوش الحانی همچون زاغی پا قرمز، طوطیهای رنگارنگ، طاووس و غیره می باشد.

این مجموعه همه روزه پذیرای علاقه مندان به طبیعت و مسافران نوروزی و گردشگرانی است که از این مسیر عبور می کنند.

* سوغات بجستان

در میان سوغات سفر بجستان می توان ازیاقوت سرخ کویر یا همان انار بجستان نام برد که به بسیاری از کشورهای شرق دور صادر می شود و کام هر رهگذری و مسافری را که به این شهر می گذارد شیرین می کند.

از دیگر سوغات مشهور شهر بجستان می توان از کلوچه و حلوای این شهر نام برد که در بازار شهرهای اطراف جایگاه ویژه ای دارد.

زعفران، زیره، حنا، پسته و محصولات خشکبار دیگر سوغات بجستان هستند که می تواند بخش زیادی از سبد خرید مسافران را پر نماید.

 

image_800_487

زعفران

زعفران یکی از محصولات اصلی بجستان

انار-بجستان-3

باغات انار بجستان

 

IMG_2992

جشنواره استقبال از بهار

gardesh-1

کویرنوردی در کویر بجستان

golghimat

محرم در بجستان

نمایش بیشتر

سید محسن مدنی بجستانی

مهندس برق قدرت - فوق لیسانس علوم سیاسی

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا