دیپلماسی آشپزی یا دیپلماسی گوارشی چیست؟ تاریخچه معاصر و داستان کهن و خاصی از آن
یتیم نوازی شاه مردان علی(ع) و غذا بردن برای آنها، یتیمان کوچک فلسفه و فقه و تفسیر نمیدانستن اما خوب رنگ محبت و خلوص و مهربانی را درک می کردند.

دیپلماسی آشپزی یا دیپلماسی گوارشی
Culinary diplomacy
دیپلماسی آشپزی که بعناون دیپلماسی گوارشی نیز شناخته می شود ، یک نوع از دیپلماسی فرهنگی است که خود زیر مجموعه ای از دیپلماسی عمومی است. فرض اساسی این است که “ساده ترین راه برای جذب قلب و ذهن ها از طریق معده انجام می شود. برنامه های رسمی دولتیِ دیپلماسی آشپزی در تایلند، کره جنوبی، مالزی، پرو، و ایالات متحده ایجاد شده است.
اصطلاحات “دیپلماسی آشپزی” و “گسترو دیپلماسی” (دیپلماسی گوارشی) از اوایل ۲۰۰۰ میلادی توسط دو دانشمند دیپلماسی عمومی Rockower و Sokol ابداع شد و اولین تاثییرات آن یک مقاله در اکونومیست ۲۰۰۲ در مورد برنامه جهانی آشپزخانه تایلندی بود.
از نظر راکوور، قلبها و ذهنهای مردم جهان را میتوان به وسیله “اشتهاء” تصرف کرد؛ هدفی که هر کشوری به دنبال آن است. کشورها برای دستیابی به چهرهای موجه در بین مردم جهان، غذاهای کشور خود را در دسترس قرار میدهند و ضمن نفوذ در ذهن (به صورت اقناعی به واسطه مُغذی بودن) و قلب (به صورت ارضایی به واسطه طبخ عالی) مردم جهان، آنان را به سمت فرهنگ خود جذب میکنند.
دیپلماسی آشپرخانه ای در دو محور خاص و عام مصداق پیدا می کند که اولی تشریفات دیپلماتیک و برنامه های غذایی و ملاقات های سیاسی است و دیگر بصورت عام و ترویج عادات و نوع غذاهای کشور های مختلف برای عموم مردم جهان است.
دیپلماسی آشپزی در مقابل دیپلماسی معده دو اصطلاح “دیپلماسی آشپزی” و “دیپلماسی گوارش” توسط بسیاری به جای یکدیگر استفاده می شود، اگرچه برخی از محققان این اصطلاحات را متمایز کرده اند. راکور، برای مثال، ادعا می کند که دیپلماسی معده به ابزار دیپلماسی عمومی اشاره دارد، در حالی که دیپلماسی آشپزی به عنوان “وسیله ای برای پیشبرد پروتکل دیپلماتیک از طریق آشپزی” عمل می کند.
دیپلماسی آشپزی، حوزه نوظهوری از مطالعات دیپلماتیک، به بررسی چگونگی استفاده از غذا به عنوان ابزاری برای ارتقای روابط، همکاری و صلح میپردازد. در سطوح مختلف تمرین می شود. هنگامی که یک رئیس جمهور یک شام دولتی را میزبانی می کند، این غذا هم به عنوان بازتابی از مهمان نوازی و مواد تشکیل دهنده و هم ادای احترام به رئیس دولت است. چند دولت ملی – از جمله تایلند، پرو و ایالات متحده – نیز کمپینهای دیپلماسی آشپزی در معرض دید عموم را راهاندازی کردهاند و با مقامات خارجی که از غذا برای ترویج تجارت، گردشگری و همکاری استفاده میکنند، ارتباط برقرار کردهاند.
دیپلماسی آشپزی می تواند در سطح روزمره نیز رخ دهد، زمانی که هر یک از ما با مردم از سراسر جهان در یک زمینه آشپزی تعامل داشته باشیم. این اتفاق هر روز در سرتاسر جهان رخ میدهد، چه در رستوران اتیوپیایی محلی در یک شهر ، یک کامیون غذای هندی در ملبورن، یا یک دکه کباب ترکی در برلین. البته غذا یکی از قدیمیترین ابزارهای موجود در کیت دیپلماتها است، اما اخیراً از این طریق مورد بررسی قرار گرفته است.
از چین باستان گرفته تا ایران و یونان، خانوادههای سلطنتی و رهبران از سران کشورهای خارجی پذیرایی میکردند که مشتاق نشان دادن میراث آشپزی کشورشان بودند. برای مثال، جاده ابریشم، علاوه بر وابستگی متقابل اقتصادی و فرهنگی، مبادلات آشپزی را نیز تسهیل می کرد. در اقتصاد جهانی امروز، ما با گزینههای بیشماری در قفسههای فروشگاههای مواد غذایی از سراسر کره زمین و رستورانهایی که غذا از مکانهای غیرقابل دسترس سابق سرو میکنند، حتی بیشتر به هم مرتبط هستیم.
برای آشنایی با همسایگان جهانی خود، گاهی اوقات به آسانی بیرون رفتن برای یک شام است. غذا یکی از قدیمی ترین ابزار در کیت دیپلمات است. این دسترسی به غذاها و فرهنگ های جهان باعث شده است که درک بهتری از جایگاه خود در یک زمینه جهانی داشته باشیم، و مسئولیت هر یک از ما برای درک میراث آشپزی خود و همچنین قدردانی از تنوع غذاهای جهان است.
همچنین تعامل در اطراف میز شام می تواند به سطح بیشتری از درک و همدلی منجر شود. فرضیه تماس، که توسط روانشناس گوردون آلپورت در دهه ۱۹۵۰ رایج شد، نشان می دهد که نزدیک بودن به دیگران و درگیر شدن در بحث، یادگیری و آموزش می تواند به ارتباطات مثبت منجر شود. تماس در اطراف میز شام، که سطح عمیقتری از صمیمیت را تداعی میکند – به هر حال، به تعبیر ژان آنتلم بریلات ساوارن، خوراکشناس فرانسوی، «ما همان چیزی هستیم که میخوریم» – راهی قدرتمند برای ایجاد ارتباط است. نوبت می تواند همکاری، دوستی و جامعه سازی را ارتقا دهد.
https://www.wfpusa.org/articles/culinary-diplomacy-the-power-of-food-as-a-tool-of-peace/
سکانس حضور رییس جمهور سابق آمریکا در خانه سفیر ایران (حاجی واشینگتن) در دوران ناصری قاجار و دیپلماسی گوارشی خاص طنز آن
اما دیپلماسی گوارشی امام علی ع در دوران خلافت بر سرزمین وسیع اسلامی:
….
یتیم نوازی شاه مردان علی(ع) و غذا بردن برای آنها، یتیمان کوچک فلسفه و فقه و تفسیر نمیدانستن اما خوب رنگ محبت و خلوص و مهربانی را درک می کردند.

درک متقابل یتیمان در زمان ضربت خوردن حضرت علی ع
پس از آن که حضرت علی علیه السلام در سحر شب نوزدهم ماه مبارک رمضان سال چهلم هجرت در محراب عبادت در مسجد کوفه به دست ابن ملجم ضربت خورد، خون از سرش جاری و محاسنش به خون رنگین شد.
در این حال فرمود:« فزت و ربّ الکعبه »؛ ( به خدای کعبه سوگند رستگار شدم.) سپس این آیه ۵۵ سوره طه را تلاوت فرمود:« منها خلقنا کم و فیها نعیدکم و منها نخرجکم تاره اخری »؛ (شما را از خاک آفریدیم و به آن بازتان می گردانیم و بار دیگر از آن بیرونتان می آوریم.) سپس فریاد زد:« او را بگیرید!»
مردم به سوی ابن ملجم دویدند، ولی هر کس به او نزدیک میشد، ابن ملجم با شمشیر خود، او را می زد. سرانجام قثم بن عباس پیش رفت و او را به زمین کوبید.
حسین علیه السلام به اتفاق بنی هاشم، پدر را در گلیمی گذاشتند و به خانه بردند. امیرالمؤمنین علیه السلام به ابن ملجم اشاره کرد و فرمود:« اگر من از دنیا رفتم، او را بکشید، همان طور که مرا کشته؛ و اگر سالم ماندم، خواهید دید که دربارهی او چه تصمیمی میگیرم.»
قدری شیر برای امام آوردند. امام کمی از آن نوشید و فرمود:« به زندانی خود نیز از این شیر بدهید و او را اذیت نکنید.»
پزشکان کوفه به بالین وی گرد آمدند و در بین آنان از همه ماهرتر اثیر بن عمرو که به آیین یهود بود درخواستی کرد. اثیر وقتی زخم سر امام را دید، دستور داد ُشش گوسفند ماده ای را که تازه کشته شده برایش بیاورند. سپس رگی از آن را بیرون آورد و در محلّ ضربت قرارداد و دمید. بعد آن را بیرون آورد و گفت:« یا علی، وصیّت های خود را بکن، زیرا شمشیر زهرآلود به مغزت رسیده و معالجه مؤثر نیست.»
..
وصیت امام علی ع به فرزندان با سخنرانی آیت الله طالقانی درباره سر مرگ و توصیه بر احوال و پیگیری امور یتیمان
…
بوراک اوزدمیر سرآشپز معروف ترکیه از اردوگاههای آوارگان در ادلب در شمال سوریه بازدید کرد و ضمن آشپزی با کودکان بین آنها هدایا و کمکهای بشردوستانه توزیع کرد.
♣♥♥♥♥