توریسم، سفر، گردشگری

پیامد عقب ماندگی زیرساخت گردشگری

گردشگری امری فرابخشی و مربوط به توسعه همه جانبه کشور است. کشوری که گردشگر ندارد، یک کشور عقب مانده است.
با رشد روزافزون صنعت گردشگری در جهان و توجه به کارکردهای مختلف آن، سیاست گذاران و برنامه ریزان ایران نیز نسبت به بزرگ ترین پدیده اجتماعی که جامعه مدرن نامیده می شود حساسیت لازم را پیدا کرده است. برگزاری نمایشگاه بین المللی گردشگری تهران در روزهای ۲۷ تا ۳۰ بهمن ۱۳۹۴ نیز نقطه عطفی در ارائه توانمندی های موجود در کشور بود که با همت معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به نحوی مناسب برگزار شد. مجموعه آثار و امکانات ارائه شده در این نمایشگاه حاکی از آن است که صنعت گردشگری ایران در مراحل ابتدایی خویش است و ساز و کار مناسب برای توسعه این صنعت، اهتمام دولت و بخش خصوصی را برای جذب سرمایه گذاری بیشتر و انتقال دانش و تکنولوژی گسترده تر می طلبد.
آنچه مشخص است در این بخش هنوز در زمینه آماده سازی و استفاده از منابع طبیعی، فرهنگی، صنعتی و خدماتی که برای ایجاد جاذبه های گردشگری به امکانات آن نیاز است، در کنار در نظر گرفتن مؤلفه های پایداری و مشارکت محلی و آمایش سرزمین و همچنین فراهم آوری زیرساخت ها، لوازم و تجهیزات که برای توسعه این صنعت و رفاه حال و رضایت گردشگران ضرورت دارد، عقب ماندگی های اساسی وجود دارد.
گردشگری امری فرابخشی و مربوط به توسعه همه جانبه کشور است؛ تا آنجا که می توان گفت کشوری که گردشگر ندارد، یک کشور عقب مانده است و کشوری که میزبان گردشگران انبوه است و از این صنعت در جهت گسترش ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و بین المللی خود استفاده می کند، توسعه یافته یا در حال توسعه به حساب می آید. حمل و نقل یکی از مؤلفه های اساسی برای مسافرت و یکی از مسائل عمده برای ورود گردشگران به ایران است. ناوگان هوایی که عمده ترین سهم در حمل مسافران و گردشگران واقعی را به ایران دارد، بسیار محدود و فرسوده است و در مقایسه با کشورهای منطقه مثل امارات متحده عربی، قطر و ترکیه، خطوط هوایی ایران عقب افتاده است که برای بهینه سازی اکنون به ۴۰۰ فروند هواپیمای مسافربری و سالن ها و تجهیزات فرودگاهی مناسب نیاز دارد. نظام ریلی ایران نیازمند هزارو ۵۰۰ واگن جدید است. متأسفانه میانگین عمر واگن های مسافری ایران بیش از ۳۲ سال است. در حمل ونقل زمینی آمار حوادث و کشته ها یکی از نقاط ضعف کشور است که ذکر میزان آن نگرانی هایی را از مسافرت به ایران، به گردشگران منتقل می کند. درخصوص اقامت و هتل نیز مشکلات عمده ای وجود دارد.
در ایران اکنون حدود ۱۰۰ هتل چهار و پنج ستاره به صورت اسمی وجود دارد که اگر بر حسب استانداردهای بین المللی ارزیابی شود، تعداد پذیرفته شده آن ها از انگشتان یک دست هم تجاوز نمی کند.
طبق مطالعات انجام شده، کشور اکنون به بیش از ۵۸۰ هتل چهار و پنج ستاره نیاز دارد. اکنون بیش از ۷۰ درصد از تورهای اروپایی که مقصد اصفهان را برای گردش انتخاب می کنند، به دلیل کمبود هتل پاسخ منفی دریافت می کنند. گفتنی است که در شهر دوبی بیش از ۲۸۰ هتل چهار و پنج ستاره موجود است. در نمایشگاه بین المللی امسال بخش عمده ای از صنعت هتل ایران نمایش داده شد؛ اما بررسی های عمیق تر، از کاهش کیفیت و کمبود جدی صنعت هتل سازی و هتل داری در ایران حکایت می کند. در بخش پذیرایی و رستوران از دیدگاه فنی، بهداشتی و تنوع غذایی در صنعت گردشگری ایران، عقب ماندگی جدی ای وجود دارد.
اکثر غذاهای محلی ایرانی با گسترش چند غذای کلیشه ای و کم کیفیت، در حال نابودی است؛ این امری است که در نمایشگاه بین المللی کمتر به آن توجه شده بود. از نظر خرید و ارائه سوغات و صنایع دستی مسائل بسیاری وجود دارد. صنایع دستی چینی و دیگر کشورها صنایع دستی ایران را به مرحله انزوا و ورشکستگی کشانده است.
با گردشی در نمایشگاه این امر به راحتی مشاهده می شد؛ هرچند از طرف معاون محترم صنایع دستی تلاش های علمی و فنی درخور توجهی برای توسعه و گسترش بازاریابی و هم افزایی دراین خصوص به عمل آمده است. از نظر خدمات اختصاصی و گردشگری مثل تور گردانی، راهنمایی تور، بازاریابی، آموزش، تبلیغات، بانک، بیمه و استفاده از فناوری اطلاعات خدمات تلاش های مناسبی در نمایشگاه ارائه شد؛ اما هنوز تا رسیدن به شاخص های بین المللی فاصله زیادی باقی مانده است. نمایشگاه بین المللی امسال توانمندی های موجود اما محدود کشور را تا حدود زیادی ارائه کرد.
دولت و سیاست گذاران و برنامه ریزان کشور در آستانه تدوین برنامه ششم توسعه اقتصادی می توانند زمینه های لازم برای سرمایه گذاری و حمایت از این صنعت را با توجه به عرضه عوامل تشویقی و تسهیل و تسریع در امور توسعه صنعت گردشگری فراهم کرده و راه گشای این صنعت مهم برای معرفی هویت ایرانی و معرفت نسبت به آن در فرایند جهانی شدن باشند.
ابراهیم بای سلامی ، عضو شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری
نمایش بیشتر

سید محسن مدنی بجستانی

مهندس برق قدرت - فوق لیسانس علوم سیاسی

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا